Kip in Nederland: over de vleeskuikensector
Inleiding
Alle bedrijven binnen de productieketen van kip van toeleveranciers en fokkerijen tot vleesverwerkende bedrijven, dragen bij aan de hoge kwaliteit van het vlees dat we in Nederland produceren. Iedere schakel heeft zijn eigen, gespecialiseerde rol. De Nederlandse pluimveevleessector heeft internationaal een goede reputatie, onder andere door de hoogwaardige, betaalbare en duurzame producten. Een goede samenwerking tussen de verschillende partijen in de keten draagt hier aan bij. De prestaties van de individuele bedrijven en van de gehele keten worden gegarandeerd door wetgeving en de intensieve controle hierop. Maar ook door vrijwillige programma’s zoals de Integrale Ketenbeheersing (IKB), waar vrijwel alle Nederlandse bedrijven aan meedoen.
De keten ontrafeld: lees verder
De vleeskuikensector
Bij de productie van kip is de hele keten betrokken. Ieder onderdeel van de keten heeft zijn eigen rol: fokkerijen, broederijen, pluimveebedrijven en slachterijen. Daarnaast zijn er ook bedrijven als voerfabrikanten, dierenartsenpraktijken, diergeneesmiddelenproducenten, pluimveeservicebedrijven en leveranciers voor de inrichting van stallen. Binnen de Nederlandse pluimveesector hebben een aantal van deze bedrijven een grote rol gekregen en exporteren hun producten over de hele wereld. Ook de Wageningen Universiteit speelt een belangrijke rol bij ontwikkelingen in de sector waardoor de status van de pluimveesector gewaarborgd kan worden. Zie ook dit filmpje waarin onderzoekster Ingrid de Jong dat toelicht.
Door goede samenwerking tussen de ketenpartners kan de Nederlandse vleeskuikensector hoogwaardige, betaalbare en duurzame producten leveren. De Nederlandse kip is zowel in binnen als buitenland populair. De bedrijven binnen de keten zetten zich in om veilig en duurzaam te werken. Dit gebeurt voor een deel door streng gecontroleerde wetgeving maar ook door ‘vrijwillige’ programma’s zoals de Integrale Ketenbeheersing (IKB), waar vrijwel alle bedrijven aan meedoen.
De sector laat zien hoe ze werkt
De vleeskuikensector wordt gevolgd door verschillende maatschappelijke partijen waaronder de media. De sector is transparant over hoe ze werkt en opent daarom ook haar deuren voor de media. Ondernemers in de sector vertellen graag over hun manier van werken, over de vernieuwingen waar ze mee bezig zijn en de verbeteringen die al hebben plaatsgevonden.
Een paar voorbeelden van tv-programma’s waar aan is meegewerkt:
- De Keuringsdienst van Waarde gaat in dit filmpje in op de vraag of de nieuwe kipconcepten waarbij trager groeiende rassen worden gebruikt ook beter zijn voor het dierenwelzijn. Verder werd antwoord gegeven op de vraag of dit dan ook betekent dat deze kip duurzamer is.
- Erik van Veldhuisen nodigde Winston Post uit, presentator van het programma Nederland Proeft, uit om op zijn bedrijf te komen kijken.
- In twee afleveringen van Schoner Nederland vertellen Dick Schieven en Bart van de Veerdonk over hun bedrijf.
- In Nederland Proeft liet Corien Wolfs zien hoe zij haar gangbare kuikens houdt.
- in de aflevering van LifestylExperience vertelt Paul Grefte over de vleeskuikensector en zijn bedrijf.
- de Keuringsdienst van Waarde ging op zoek naar de vraag hoe kippen in Nederland worden geslacht.
Ook interessant is deze film getiteld "Pluimveevlees gecontroleerde kwaliteit" waarin de makers de productieketen van kip in beeld brengen.
De keten van bedrijven
Duurzame productie: een evenwichtige benadering
Kip moet gezond zijn, de productie moet veilig zijn voor het milieu en het dier, het moet veilig zijn, betaalbaar, en ga zo maar door. De productie van kip moet aan vele eisen voldoen en als die dat doet hebben we een duurzaam product. In het maatschappelijk debat blijven veel aspecten van duurzaamheid onderbelicht.
De vleeskuikensector wil een benadering van de duurzaamheid waarbij alle relevante onderwerpen worden aangekaart. Er moet dan rekening worden gehouden met dat sommige doelen elkaar in de weg staan. Zo kan het beter dierenwelzijn in het nadeel zijn van milieudoelstellingen of gaan door extra eisen aan de kwaliteit de prijzen omhoog. Het streven naar duurzaamheid betekent dus dat er tussen alle aspecten een balans is.
Lees meer over de volgende onderwerpen:
Kippen gaan zeer efficiënt om met het voer dat ze eten. In vaktermen heet dat een gunstige voerconversie (aantal kilo voer per kilo kip). Daardoor is de milieu-impact van kip gunstiger dan van ander vlees. Dat wordt afgemeten in bijvoorbeeld de CO2-footprint en het energiegebruik per kilo.
De relatief lage impact van kip op het milieu wordt grotendeels veroorzaakt door de voerproductie. Door samen met voerproducenten te werken aan een betere voerconversie, is op dit vlak de afgelopen decennia veel winst behaald. Maar ook verderop in de keten wordt gewerkt aan een milieuvriendelijker product. Er wordt flink geïnvesteerd in stallen en slachterijen om emissies, geuroverlast en (fossiele) energieverbruik reduceren. Ook zijn er slachterijen die zelf energie opwekken, en wordt er zelfs groene energie opgewekt in een mestverbrandingsinstallatie in Moerdijk.
Wie Nederlandse kip koopt, rekent op een veilig en gezond product. Dit vertrouwen van consumenten en afnemers, dat alles in het werk is gesteld om de volksgezondheid en voedselveiligheid te garanderen, is een van de belangrijkste verworvenheden van de sector.
Transparantie in de keten, richting toezichthouders en naar consumenten toe is, bij dit onderwerp van het grootste belang. De afgelopen jaren zijn hierin wederom flinke stappen gezet. Ook op het gebied van hygiëne wordt binnen de vleeskuikensector continu gestreefd naar nog betere prestaties.
Ondernemers in de vleeskuikensector is er alles aan gelegen om de dieren goed en gezond te laten opgroeien. Het past eenvoudigweg bij een duurzame vleeskuikenhouderij. Voor het welzijn van de kip is het beter, en een gezond dier groeit ook beter.
Alle ondernemers proberen de risico’s op ziektes of welzijnsproblemen zo klein mogelijk te houden. Dit is niet altijd eenvoudig, want risico’s liggen overal op de loer. Ook zijn maatregelen voor een beter welzijn en voor een goede gezondheid niet altijd te verenigen. Kippen die een vrije uitloop naar buiten hebben, kunnen bijvoorbeeld in contact komen met wilde vogels, wat de kans op ziekte weer vergroot.
Ondernemers in de Nederlandse vleeskuikensector willen in de eerste plaats kip van topkwaliteit leveren. Alleen met de beste kwaliteit vlees blijven zij in deze sterk concurrerende markt overeind.
Kwaliteit is echter een breed begrip, en omvat aspecten als voedselveiligheid, gezondheid, milieu en dierenwelzijn. In Nederland zijn al deze aspecten strikt gereguleerd door wetgeving, kwaliteitsprogramma’s, zelfregulering én klantwensen. Private partijen en overheid controleren intensief en treden zo nodig streng op.
Ook in het buitenland staat Nederlandse kip bekend als een product van uitmuntende kwaliteit dat voldoet aan hoge internationale kwaliteitsstandaards. Het zorgt voor een sterke exportpositie van de Nederlandse vleeskuikensector, mede doordat de bedrijven snel kunnen inspringen op nieuwe of veranderende klantwensen.